Bijten bij jonge kinderen is veelvoorkomend gedrag. Gedrag dat een bron van zorgen en frustratie kan zijn voor ouders en verzorgers. In deze blogpost vind je waarom baby’s, dreumesen, peuters en kleuters bijten en hoe je hier het beste mee om kunt gaan.
Bijten bij baby’s
Bijten is een veelvoorkomende gedraging bij baby’s die voornamelijk voortkomt uit het ontdekken van de wereld om hen heen. Baby’s gebruiken hun mond om hun omgeving te onderzoeken en te begrijpen. Dit kan leiden tot het incidenteel bijten van andere kinderen of volwassenen. Het is belangrijk om te onthouden dat bijten bij baby’s niet bedoeld is als agressief gedrag, maar een vorm van communicatie is.
Reageer kalm en liefdevol als je baby bijt en leer je baby dat dit gedrag niet oké is. Dit kan bijvoorbeeld door je baby zachtjes te corrigeren en te zeggen dat bijten pijn doet (“AU!”). Probeer alternatieve manieren van communicatie aan te moedigen, zoals het gebruik van woorden of gebaren, aaien of een kusje geven.
Bijten bij dreumesen
Bij dreumesen kan bijten een meer expressieve vorm van communicatie worden. Dreumesen kunnen bijten als reactie op frustratie, stress of overstimulatie. Het is belangrijk om te begrijpen dat bijten bij dreumesen vaak voortkomt uit een gebrek aan verbale vaardigheden en emotieregulatie.
Reageer kalm en duidelijk als je dreumes bijt. Wees ook consequent in je reactie op het bijtgedrag. Zeg bijvoorbeeld: “Au, stop. Bijten doet pijn.” Kijk vooral ook naar de oorzaken van het bijten en probeer deze aan te pakken. Als je dreumes bijvoorbeeld bijt vanwege honger, geef je hem of haar wat te eten. Als je dreumes bijt als reactie op overstimulatie, probeer je de omgeving wat rustiger te maken en je dreumes te helpen kalmeren. Soms kan het nodig zijn om je dreumes even af te leiden nadat je op het bijtgedrag hebt gereageerd, om herhaling te voorkomen.
Bijten bij peuters
Peuters kunnen bijten om emoties zoals frustratie, boosheid en jaloezie te uiten, om aandacht te krijgen of om hun wil door te drukken. Ook voor peuters geldt dat het belangrijk is om kalm, duidelijk en consequent te reageren op bijtgedrag. “Au, stop. Bijten doet pijn.” Minstens zo belangrijk is het kijken naar de onderliggende oorzaken van het bijtgedrag. Als je peuter bijt om aandacht te vragen, is het belangrijk om je peuter meer positieve aandacht te geven én je peuter te leren hoe je op een gewenste manier om aandacht kunt vragen. Als je peuter bijt omdat hij een speeltje van een ander kindje wil, is het belangrijk om je peuter te leren hoe je hier met woorden om kunt vragen.
Bijten bij kleuters
Meestal neemt bijten na de peuterleeftijd af. Toch kan het zo zijn dat jouw kleuter af en toe nog bijt. Bijvoorbeeld uit frustratie of als reactie op sociale interacties. Onderzoek waar dit bijtgedrag vandaan komt. Komt het doordat de spraak/taal van je kleuter nog onvoldoende ontwikkeld is? Mag er meer aandacht naar het versterken van de sociale vaardigheden? Komt het bijten voort uit een gebrekkige emotieregulatie? Als je hier zicht op hebt, kun je hiermee aan de slag.
Reageer in ieder geval duidelijk en consequent op het bijten en blijf je kleuter helpen om alternatieve, gewenste manieren van communicatie te vinden.
Conclusie bijten bij jonge kinderen
Bijten bij jonge kinderen komt vaak voor en is meestal geen reden tot zorg. Reageer kalm en liefdevol, maar ook duidelijk en consequent op het bijtgedrag van je kind. Probeer niet boos te worden of je kind te straffen. Je kind moet simpelweg nog leren om zijn emoties te reguleren en zijn behoeftes op een gewenste manier te communiceren.
Wil je meer leren over ongewenst gedrag bij dreumesen, peuters en kleuters? Over hoe je de oorzaak van het gedrag kunt achterhalen? En over wat werkt als je kind niet luistert? Kijk dan eens naar mijn online cursus Help mijn peuter luistert niet.
Maak je je na het lezen van dit artikel toch nog zorgen over het bijtgedrag van je kind? Schroom dan niet om contact op te nemen met de jeugdgezondheidszorg (het consultatiebureau of de schoolarts), je huisarts of het wijkteam.
Bronvermelding
– Smith, J. (2017). Understanding and Managing Biting in Childcare Settings. Early Childhood Education Journal, 45(6), 921-928.
– Johnson, L. & Brown, S. (2018). The Development of Aggressive Behavior in Young Children. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 55(3), 345-356.
